همکاری استراتژیک ریاض-پکن؛ واقع‌گرایی سیاسی و افزایش چندقطبی‌گرایی
تاریخ انتشار: ۲۲ آذر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۵۹۶۱۱۵
به گزارش ایلنا، به‌ندرت پیش می‌آید که جنگنده‌های اف-۱۵ ساخت ایالات متحده، هواپیمای رئیس‌جمهوری چین را هنگام فرود در پایتخت یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان نفت جهان که معمولاً متحد سرسخت آمریکا به شمار می‌رود، اسکورت کنند؛ اما این دقیقاً همان اتفاقی است که چهارشنبه گذشته روی داد.
«شی جین‌پینگ»، رئیس‌جمهوری چین هفتم دسامبر برای یک سفر سه‌روزه وارد ریاض شد که نه تنها نقطه عطفی در روابط چین و عربستان بود، بلکه می‌تواند انگیزه جدیدی به ادغام اوراسیا و گسترش دامنه آن به خاورمیانه بدهد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
ظواهر امر حاکی از آن است که شی به طور عمدی به استراتژیست‌های انگلیسی-آمریکایی زبان‌درازی می‌کند که با بهره‌گیری از کتاب «هالفورد مکیندر» (یکی از بنیانگذاران ژئوپلیتیک و ژئواستراتژی) در مورد ژئواستراتژی، قصد دارند از طریق ممانعت از توسعه مسیرهای تجاری زمینی که به عقیده آنها با منافع قدرتهای دریایی غربی در تضاد است به جنگ، درگیری و تفرقه در سراسر اوراسیا دامن بزنند.
شی جین‌پینگ می‌داند که جریان قابل اعتماد گاز، نفت و سایر منابع طبیعی برای توسعه و امنیت چین حیاتی است و «محمد بن سلمان» ولیعهد عربستان نیز می‌داند که او این را درک می‌کند. شی و بن سلمان رو در رو گفت‌وگو کردند تا در مورد چشم‌انداز استراتژیک خود با توجه به آنچه که به نظر می‌رسد ظهور نظم ژئوپلیتیکی چندقطبی است، بحث و تبادل نظر کنند. شواهد امر حاکی از آن است که عربستان سعودی و سایر کشورهای حوزه خلیج فارس با توجه به چشم‌انداز بی‌ثباتی بازار و دلارزدایی، ائتلاف‌های استراتژیک خود را با چین عمیق‌تر خواهند کرد.
به عقیده برخی کارشناسان، آنچه در خطر بوده «نظم بین‌المللی مبتنی بر قواعد» است که در پکن (مانند اکثر کشورهای جنوب جهانی) به عنوان تعبیری برای دیکته‌های غربی به آن نگریسته می‌شود. ایران، هند، پاکستان، ترکیه و کشورهای حاشیه خلیج فارس از اهمیت این مسئله آگاهی دارند.
«جان کربی» سخنگوی شورای امنیت ملی ایالات متحده، نیز با زبانی دیپلماتیک نشان داد که از آنچه در حال وقوع بوده مطلع است: «ما به تأثیری که چین در تلاش است در سراسر جهان ایجاد کند، توجه داریم. خاورمیانه مطمئناً یکی از آن مناطقی است که آنها می‌خواهند سطح نفوذ خود را عمیق‌تر کنند».
این نکته در بیانیه شی جین‌پینگ در مورد این سفر که از سوی وزارت خارجه چین منتشر شد، مورد تاکید قرار گرفت: «ما ابتکار کمربند و جاده چین و چشم‌انداز ۲۰۳۰ عربستان سعودی را بیشتر هم‌افزایی کرده و همکاری عملی را در همه زمینه‌ها تعمیق و اثبات خواهیم کرد».
نشست‌های مهم
بن سلمان با توجه به درگیری‌های شخصی و مسائل دیپلماتیک و همچنین تحولات پویا که در عرصه ژئوپولتیکی روی داده، نقطه عطفی را در روابط خارجی با غرب به طور کلی و ایالات متحده به طور خاص احساس می‌کند. به همین دلیل، به نظر می‌رسد که او تمایلی به قرار دادن تمام تخم‌مرغ‌های خود در یک سبد ژئوپلیتیکی ندارد. بنابراین می‌توان انتظار داشت که شاهزاده سعودی سیاست خارجی چند‌بعدی و تنوع‌بخشی را در حوزه اقتصاد عربستان را دنبال کند.
برای تقویت اهمیت سفر عالی‌ترین مقام سیاسی چین، «سلمان بن‌عبدالعزیز» پادشاه عربستان به همراه ولیعهد، ریاست سه اجلاس سران را برعهده داشت: اجلاس سران عربستان و چین، اجلاس سران کشورهای عربی و چین و نشست سران چین و شورای همکاری خلیج فارس که شامل بحرین، کویت، عمان، قطر و امارات متحده عربی می‌شود.
این اجلاس موضوعات مرتبط با انرژی، تجارت و سرمایه‌گذاری را مورد بررسی قرار داد. عربستان سعودی با صادرات نزدیک به یک‌چهارم نفت خود به چین (۱۷ درصد از واردات نفت چین از عربستان سعودی انجام می‌شود) انگیزه‌های بالایی برای تعامل با رئیس‌جمهور شی داشت.
در جریان سفر شی، عربستان سعودی و چین قراردادهای تجاری و سرمایه‌گذاری به ارزش میلیاردها دلار را امضا کردند که موضوعاتی مانند حمل‌و‌نقل، لجستیک، توسعه منابع طبیعی و امنیت را پوشش می‌دهد.
واقع‌گرایی سیاسی عربستان
کشورهای حوزه خلیجفارس احساس می‌کنند که قدرتهای غربی به طور فزاینده‌ای نسبت به تعهدات امنیتی خود در منطقه عقب‌نشینی کرده‌اند که بخشی از آن به دلیل درگیری در اوکراین است. به همین دلیل، چین و عربستان سعودی در مورد مسائل نظامی و امنیتی پشت درهای بسته گفت‌وگو کردند، امری که باعث تعجب بروکسل، لندن و واشنگتن شد.
گزارش شده است که ریاض در حال سرمایه‌گذاری مشترک برای تولید برخی تجهیزات نظامی چینی است؛ سیگنالی که نشان می‌دهد تنوع در همه زمینه‌ها بهتر از وابستگی به متلون و متغیر است. طی سفر شی نقش دلار آمریکا نیز مورد بحث قرار گرفت؛ ارزی که تردیدها در مورد دوام بلندمدت آن بسیار زیاد است. به نظر می‌رسد که پکن، سعودی‌ها (و دیگران) را متقاعد کرده است تا بخشی از تجارت نفت خود را به یوآن انجام دهند تا دلار. دلارزدایی اگرچه قریب الوقوع نیست، اما ایده‌ای با رشد فزاینده است و هرچه بیشتر می‌گذرد، در پایتخت‌های خاورمیانه و آسیا احتمال آن پررنگ‌تر می‌شود.
سعودی‌ها به خوبی درک می‌کنند که تحریم‌های غرب می‌تواند جریان آزاد دلار را مختل کند و این امر عاقلانه‌بودن مکانیسم‌های پوشش ریسک و همچنین سیستم‌های پرداخت جایگزین را توجیه می‌کند. عربستان سعودی در تلاش برای کاهش وابستگی‌های اقتصادی و امنیتی، قصد دارد در یک دهه آینده حدود ۵۰۰ میلیارد دلار در زیرساخت‌ها و پروژه‌های دیگر سرمایه گذاری کند. این برای شرکت‌ها و سرمایه‌گذاران چینی بسیار جذاب خواهد بود. چین می‌تواند به عربستان سعودی در تحقق شهر پیشنهادی «عصر فضایی» نئوم در دریای سرخ، در کنار سایر ابتکارات، کمک کند. در این راستا، عربستان سعودی و شرکت هواوی روز پنجشنبه در ریاض قراردادی امضا کردند.
شی در چندین جبهه برای حفظ جریان نفت کار می‌کند. نفت عربستان به مقصد چین باید بر روی نفت‌کش‌ها در خلیجفارس بارگیری شود، اقیانوس هند را طی کند و قبل از ورود به دریای چین جنوبی از تنگه مالاکا عبور کند. این ذاتا برای چین خطرناک است. نمی‌توان رد کرد که شی جین‌پینگ با بن سلمان در حال بررسی احداث امکان خط لوله عربستان سعودی به چین و احتمالاً از طریق افغانستان است. این امر امنیت انرژی چین را با دور زدن اقیانوس هند که در آن حضور نیروی دریایی غرب قوی است، افزایش می‌دهد.
در حالی که روابط ایران و عربستان که پس از یک دوره طولانی خصومت حساس، کمابیش رو به بهبود گذاشته است، باید دید که آیا چنین ترتیبی توسط دو کشور پیشرو خلیج فارس ممکن است انجام شود یا خیر.
در هر صورت، تعمیق روابط استراتژیک ریاض و پکن، دورنمای تبدیل شدن خلیجفارس و خاورمیانه بزرگ‌تر به شریک نزدیک چین و بازیگری کلیدی در اوراسیا را افزایش می‌دهد. تحولات ریاض به خوبی می‌تواند شاهد دیگری از نشانه‌های تولد جهان چندقطبی باشد.
انتهای پیام/
منبع: ایلنا
کلیدواژه: چین عربستان ملک سلمان محمد بن سلمان شی جین پینگ سفر رئیس جمهوری چین به عربستان عربستان سعودی سرمایه گذاری شی جین پینگ خلیج فارس بن سلمان
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.ilna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایلنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۵۹۶۱۱۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
ضرورت همکاری دستگاه‌ها در اجرای پروژه استراتژیک جاده جلفا-کلاله
به گزارش خبرگزاری مهر، مالک رحمتی در جلسه مشترک با قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیاء که با موضوع پروژه محور جلفا- کلاله برگزار شد، افزود: از روزی که قرار شد این پروژه شروع شود، قرارگاه عاشورا به بهترین شکل ممکن کار را آغاز کردند، هرچند که انتظار بیش از اینهاست.
وی ادامه داد: همه باید با تسهیل‌گری و همراهی با این پروژه نقش خود را ایفا کنند تا به هدف بزرگی که نظام به دنبال آن است با کمک همدیگر برسیم.
رحمتی افزود: آنچه که در این پروژه اتفاق افتاده یک پیگیری بسیار مهم و دیپلماسی موفقی بود که در دولت سیزدهم رقم خورد، چرا که در ترانزیت بین‌المللی به دنبال یک شیطنتی بودند که ایران را حذف کنند، اما به برکت دیپلماسی و پیگیری موفق و مؤثر دولت، کشورهای همسایه نقش فعال ایران را در این حوزه پذیرفتند و در حال حاضر، حفظ جایگاه استراتژیک ایران در منطقه قفقاز و عینیت‌بخشی به اثرگذاری بین‌المللی کشورمان منوط به اتمام این پروژه است.
استاندار آذربایجان شرقی با بیان اینکه توسعه متوازن استان‌ها از اولویت‌های دولت است، گفت: ما در آذربایجان شرقی منطقه آزادی را داریم که برای کشور ارزآوری دارد و برای استان نیز یک شاهراه اقتصادی محسوب می‌شود و اگر ما بین‌المللی، ملی، استانی، شهرستانی و حتی روستایی به موضوع نگاه کنیم، اهمیت بالای این جاده مشخص می‌شود و از همه ابعاد، استراتژیک بودن این جاده محرز است و هیچ بهانه‌ای برای همراهی نکردن وجود ندارد.
استاندار آذربایجان شرقی با بیان اینکه موضوع ترانزیت در بحث توسعه بسیار مهم است، گفت: اگر در این مسیر به دنبال رونق اقتصادی هستیم باید ترانزیت رونق بگیرد و اگر این جاده محقق شود، ترانزیت رونق خواهد گرفت و به دنبال آن جدای از فواید اقتصادی که به دنبال خواهد داشت، جذب گردشگر هم اتفاق خواهد افتاد.
رحمتی ادامه داد: یکی از سیاست‌هایی که در استان حتماً باید به آن کمک کنیم تا اقتصاد و توسعه اقتصادی ما وابسته به نفت نباشد، توسعه گردشگری است و همه ظرفیت‌های لازم برای این امر در منطقه ارس جمع شده است.
وی گفت: در طول این ۱۰۷ کیلومتر، تعداد زیادی روستا وجود دارد که اگر این جاده احداث شود، خدمت رسانی به آنها افزایش خواهد یافت و به رشد، کارآمدی و توسعه منطقه آزاد نیز کمک خواهد کرد.
رحمتی از تشکیل یک کمیته ویژه برای پیگیری این پروژه خبر داد و گفت: این کمیته به ریاست استاندار، ماهانه تشکیل می‌شود و کار هماهنگی دستگاه‌ها و تصمیمات استانی را برعهده خواهد داشت.
استاندار آذربایجان شرقی ادامه داد: نگاه قرارگاه خاتم‌الانبیاء به پروژه اقتصادی نبوده و ماموریت‌محور است، ما نیز وظیفه داریم از دولت و سازمان برنامه و بودجه پیگیری‌های لازم را برای تخصیص اعتبار آن انجام دهیم.
رحمتی با تاکید بر اینکه تقسیم کار در چنین پروژه مهمی از اهمیت بالایی برخوردار است، اظهار داشت: شرایط پروژه ایجاب می‌کند پراکندگی کارگاه‌ها را افزایش دهیم تا سرعت پیشرفت آن بیشتر شود.
استاندار آذربایجان شرقی بر رعایت زمان‌بندی اجرای پروژه تاکید کرد و افزود: انجام زمان‌بندی برای اجرا و اتمام این پروژه از اهمیت بالایی برخوردار بوده و لازمه آن تحویل نقشه‌ها توسط کارفرما و انجام مطالعات زیست محیطی است.
رحمتی در پایان تاکید کرد: در طول مسیر پروژه ۱۰۷ کیلومتری، چند نقطه برای احداث مجتمع‌های رفاهی برای ارائه خدمات به مردم و مسافران در نظر گرفته شود تا اجرای پروژه برای مسافران و مردم خسته‌کننده نباشد.
استاندار آذربایجان شرقی گفت: این پروژه، جاده‌ای خواهد بود که کشورهای همسایه ما از آن استفاده خواهند کرد، بنابراین قرارگاه در کنار کارهای خوبی که همیشه انجام داده، به این منطقه نیز حساسیت ویژه‌ای داشته و از آخرین مطالعات، دانش علمی و تکنولوژی بهره گیرد تا یک افتخار دیگری رقم بخورد.
کد خبر 6096094
خودکشی دانشجوی کارشناسی ارشد در کوی دانشگاه تهران